Belediye Zabıtası, belediye ve mücavir alan sınırları içinde beldenin düzenini ve belde halkının sağlık, selamet, refah ve huzurunu, yetkili organların bu amaçla alacakları kararların yürütülmesini sağlamak ve korumakla; beledi suçların işlenmesini önleyici tedbirleri almakla ve işlenen beledi suçların takip ve araştırılması ile yükümlü özel bir kolluk gücüdür.
Belediye Zabıtasının görev ve yetki alanları Belediye Mücavir alanları sınırları olup, Her Belediyede Belediye Zabıta Teşkilatı hizmetin yoğunluğuna ve niteliğine göre 1500 ila 3000 Kişiye bir memur isabet edecek şekilde ilgili Belediyece kadrolandırılır.
Belediye Zabıta hizmetlerinde süreklilik asıldır. Ulusal bayram, genel tatil ve hafta tatili günlerinde ve günün 24 saatinde Zabıta hizmeti aksatılamaz.
Belediye Zabıta teşkilatının çalışma saatleri iş yoğunluğuna göre haftada 40 saat kaydına bağlı olmaksızın en büyük Zabıta Amirinin teklifi üzerine Belediye Başkanınca belirlenir.
Olağanüstü hal, savaş ve afet durumlarında Belediye Başkanı gerekli gördüğünde, şartların gerektirdiği ölçüde izinleri tehir edebilir veya kullandırmayabilir.
Günün 24 saatinde, hizmetin gereği olarak, çok zor koşullarda çalışma durumunda olan Zabıta personelinin, hizmetin özelliği nedeniyle, emeklilik sürelerine her yıl için 3 (üç) ay fiili hizmet müddeti eklenir. Ayrıca bu hizmetlerle ilgili olarak ne nam altında olursa olsun almakta ve alacak oldukları ücret emekli keseneklerine yansıtılır. Bu madde hükmü, halen çalışmakta olanlara, göreve başladıkları tarihten itibaren uygulanır.
Belediye Zabıtası peşin para cezalarını makbuz karşılığında tahsil etmeye yetkilidir.
Belediye Zabıtasının, emir ve yasakları ihlal edenlere kimlik sorma yetkisi olup istendiğinde derhal ibraz etme zorunluluğu vardır.
Belediye Zabıtası, yasal görevini yapmasına engel olanlar hakkında tutanak düzenleyerek Cumhuriyet Başsavcılığına tevdi ile suç duyurusunda bulunur.
Belediye Zabıtası görev esnasında, karşılaştığı direnme veya saldırının niteliğine ve derecesine göre etkisiz kılacak şekilde, kademeli olarak artan nispette bedeni güç ve gerektiğinde kelepçe kullanır.
Belediye Zabıtasının saldırıya uğraması halinde meşru müdafaa ile ilgili olarak her türlü yasal hakları saklı olup; karşı gelenler Devlet Zabıtasına karşı gelenler gibi ceza görür.
Belediye Zabıtası; Görev esnasında yardım gerektiren hallerde devlet zabıtasından yardım ister. Devlet zabıtası derhal ve geciktirmeksizin yardım etmekle yükümlüdür.